Gözünüzde canlandırın: Bir model podyumda omzundan boş bulaşık deterjanı şişeleri ve yumurta kutuları sarkarak salınıyor. Üzerinde önceleri duş perdesi olan bir etek var ve bisiklet tekerleğinden yapılan sandaletler giyiyor. Yoksa yolu bir çöplüğe mi düştü? Hayır o sadece bir 'trashion' tasarımcısının geri dönüştürülmüş kıyafetlere olan tutkusunu yansıtıyor.
Fakat atıkları ve çöpleri takı, kıyafet ve aksesuarlara dönüştürmek artık dikkat çeken bir tuhaflık değil. Son zamanlarda bu fikir sıkça kullandığımız markalar tarafından bile kucaklandı ve sürdürülebilirliği daha iyiye taşımak için akıl almaz noktalara ulaştı. Gelin transition'ın deneysel uçkardan anakımın kalbine uzanan yolculuğunu beraber inceleyelim.
Transhion teriminin milenyumun başlarında ortaya çıktığı bilinse de bunu ilk kimin ortaya attığı net değil. Hareket 2004'te daha da büyüdü ve egzotik kumaşlarıyla bu 'hurda' moda Manhattan'daki yeraltı partilerinin dans pistinde hüküm sürdü.
Daha sonra 2008'de Amerikan televizyon programı Project Runway'de görücüye çıkmasıyla daha da büyük bir kitleye hitap etmeye başladı. Yarışmacılar, tasarımları için geri dönüştürülmüş malzemeler kullanmak zorundaydılar ama işin en can alıcı kısmı bu malzemelerin araba parçaları olmasının zorunlu olmasıydı. Sonuçlar büyüleyiciydi. Tamamen emniyet kemeri kayışları, koltuk kumaşları, kauçuk paspaslar ve diğer araba parçalarından yapılmış ceketler ve elbiseler. Tabii kolay kolay çamaşır makinesine atıp yıkayabileceğiniz şeyler değil. İşte ileri dönüşüm dediğimiz şey tam olarak bu.
Transhion ve araba parçaları arasındaki bağlantı şaşırtıcı biçimlerde gelişmeye devam etti. Tasarımcılar artık çöplüklerde dolaşıp eteğe dönüştürmek için paslı parçalar aramak zorunda değiller. Artık son model geri dönüştürülmüş kumaşlarla çalışabiliyorlar ve bunları modanın geleceği haline getirmeye hazırlar.
Dikkat çeken bir örnek 2015-2016 yılları arasında Ford ile sürdürülebilirlik üzerine yoğunlaşmış bir hayır kuruluşu olan Redress arasındaki ortalıktı. Redress forumunda Ford Dizayn Yarışması düzenlendi. 2 yıl boyunca süren projede dünyanın her köşesinden, yetişmekte olan 10 adet tasarımcı davet edildi. Bu tasarımcıların amacı sürdürülebilir araba koltuğu kumaşlarını Hong Kong Moda Haftası'nda sunulacak kıyafetlere çevirmekti.
Geri dönüştürülmüş plastik şişelerden ve tekstil atıklarından üretilen bir kumaş kullanıldı. Tasarımcılar başta malzemenin çok katı veya çalışmanın çok zor olduğu izlenimine kapılsalar da aslında renkleri ve dokunun derinliğini ortaya çıkaran çok yönlü bir malzeme olduğunu anladılar. Kazanan tasarım ilhamını yerel mimariden almıştı. Gri asimetrik etekleri ve bakır tonlarıyla kazanan tasarım adeta Hong Kong'un göz kamaştıran manzarası Victoria Peak'in alt geçidini anımsatıyordu.
Transhion'ın artık bir ana akım olduğu günümüzde, israf edilmiş veya terkedilmiş materyaller ileri dönüştürülerek onlara kıyafet olarak yeni bir hayat bahşediliyor. Bu bir taktik veya pazarlama hilesi değil, markaların müşterilerinin isteklerini sağlaması- akıllıca sürdürülebilirlik.
Gün geçtikçe daha fazla koleksiyon geri dönüştürülmüş materyaller içermeye başlıyor: Volcom'un balık ağlarından yapılmış mayoları ya da G-Star RAW'ın denizlerdeki plastik atıklarından üretilen kot dokumaları gibi. Hurdalık modası artık aksesuarlara da yansıyor. Geri dönüştürülmüş lastikler, emniyet kemerleri hatta vinillerden üretilen çantalar, cüzdanlar ve kemerler de moda dünyasında yerini almaya başlıyor. Bu konuda pazar lideri ise şüphesiz Freitag.
Tabii ki yukarıdakilerden hiçbiri standart bikinilerden ya da jean ceketlerden ya da el çantalarından vazgeçmemiz gerektiği anlamına gelmiyor. Tam tersi bunlar podyumda olduğu gibi sahillerde veya şehir hayatında da rahat olan sürdürülebilir yapılı yüksek kalitede materyaller.
Muhtemelen baştan aşağı bütün kombininizi ileri dönüştürülmüş atıklardan yapabilirsiniz. Sadece sürdürülebilirlik konusunda ileri gitmekle kalmayıp bize göre kıyafetlerinizin içinde ışıldardınız.
Image credits:
Header image: Getty Images
Image of model wearing black on runway: Getty Images
Image of woman holding fishing net: Getty Images
Perwoll’de insanların atıkları yaratıcı bir şekilde kullanmasına bayılıyoruz. Ayrıca biz de bir sürdürülebilirlik yolculuğundayız. İlginizi çektiyse buradan daha fazla bilgi edinebilirsiniz.